Overheidsbeleid onderwijsachterstanden niet effectief

Gemeenten, houders van kinderopvang en schoolbesturen overleggen jaarlijks onder de noemer Lokale Educatieve Agenda (LEA) over het onderwijsachterstandenbeleid. Wat zijn de resultaten?

In november 2022 verscheen het rapport van de Onderwijsinspectie naar het functioneren van de LEA-overleggen. Hier staat het rapport gepubliceerd (3^e bijlage bij de Kamerbrief d.d. 22-12).

Niet effectief

De conclusie van dit rapport is dat de overleggen er over het algemeen niet in slagen daadwerkelijk effectief beleid van de grond te brengen om achterstanden in het onderwijs tegen te gaan, en ook niet om segregatie tegen te gaan. Het karakter is te zeer ad hoc en te vrijblijvend. De Inspectie beveelt daarom aan om het overleg meer structuur te geven en strakkere afspraken te maken. En ook om de wettelijke bepalingen te evalueren (en mogelijk te verduidelijken).

Overheidsbeleid werkt niet

Ondertussen blijft er veel debat over kansenongelijkheid en segregatie. Op 25 november 2022 wijdde de Vereniging voor Onderwijsrecht ook haar jaarvergadering aan dit thema. Sprekers lieten zien dat overheidsbeleid tot nu toe het probleem niet oplost, dat kinderen uit kansarme milieus vaak minder mogelijkheden krijgen dan zou kunnen op basis van hun capaciteiten. Primair wordt gekeken naar de leraren, hoe zij hierop kunnen letten en deze kinderen meer kans op vervolgopleidingen geven. Daarnaast wordt gekeken ook naar meer voor- en vroegschoolse educatie (VVE). De sprekers betoogden dat meer aandacht voor de rechten van het kind (op goed onderwijs) ook zou kunnen helpen om kinderen waar nodig meer positie te geven.

Thuissituatie onderbelicht

Wat de VBSO betreft blijft in de discussie teveel onderbelicht hoe belangrijk – naar alle waarschijnlijkheid – de thuissituatie is. Waar die instabiel is, en er bovendien een leescultuur ontbreekt, kunnen we van overheids- en onderwijsbeleid geen sluitende oplossing verwachten.

Belangrijke nuancering die in deze debatten wel regelmatig terugkeert: lang niet alles is gezegd met de verschillen in schoolresultaten. Kinderen hoeven niet allemaal even goed te zijn in taal en rekenen en dergelijke vakken, juist niet. Gaven van hart en handen zijn minstens evenveel waard.

Voor ons gaat het er uiteindelijk om de leerlingen zoveel mogelijk zo te vormen dat zij hun gaven ook in Gods weg willen besteden.

Mr. drs. J. (Jaco) van den Brink

Onderwijsadvocaat

Stel een vraag