Is de onderwijsvrijheid veilig bij de politieke partijen? [serie] – deel 2

Op D.V. 22 november mogen we weer naar de stembus om een nieuwe Tweede Kamer te kiezen. Alles wijst op een politieke aardverschuiving. De uitslag was nooit zo onvoorspelbaar als nu. Blijft de onderwijsvrijheid bestaan? Om daar antwoord op te geven, analyseren we de komende weken verschillende verkiezingsprogramma’s en de voorstellen die de partijen doen met name op het gebied van de vrijheid van onderwijs.

Bijbels onderwijs

In aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2021 hebben we de partijen opgeroepen ruimte te geven aan identiteits- en persoonsvorming om daarmee kinderen heldere en consistente waarden en normen mee te geven, gebaseerd op de Bijbel. Wij zijn ervan overtuigd dat dit heilzaam is voor iedereen. We zien echter dat hiervoor in progressieve, maar ook steeds vaker liberale kring, het begrip afneemt en dat er voorstellen worden gedaan om ruimte voor Bijbelgetrouw onderwijs in te perken.

Bewaken of benutten?

Deze voorstellen zijn niet nieuw. De PvdA probeert al langere tijd de onderwijsvrijheid aan te passen. Dat dat tot op heden nog niet is gelukt, betekent niet dat we achterover kunnen leunen. Er is namelijk een verschuiving te zien in de manier waarop bijvoorbeeld de sociaaldemocraten, maar ook de liberale VVD en D66 dat proberen te bereiken. Niet meer door man en paard te noemen en ervoor uit te komen dat ze artikel 23 niet pruimen, maar door artikel 23 te “moderniseren”. Daarbij blijft de tekst van het Grondwetsartikel (nagenoeg) hetzelfde, maar verandert de interpretatie en reikwijdte radicaal. Waar het geven van onderwijs formeel “vrij” blijft, zie je in de praktijk bijvoorbeeld steeds meer overheidsbemoeienis met de onderwijsinhoud (burgerschap) en met de vrijheid van inrichting (acceptatieplicht en benoemingsbeleid).

Ruimte

Op die manier wordt de aanval niet ingezet op de staatsrechtelijke grens (artikel 23 wel of niet in de grondwet) maar op de inhoud, op de ruimte die scholen hebben om werk te maken van de identiteit van de school. Bedenk maar eens wat er met de onderwijsvrijheid gebeurt als bijzondere scholen geen eigen toelatings- en benoemingsbeleid meer mogen uitvoeren, of als ze niet meer mogen kiezen welke methoden ze willen gebruiken.

Invulling

Daarom blijven wij onverminderd staan voor de klassieke uitleg van de onderwijsvrijheid omdat daarmee scholen ruimte houden om de grondslag of identiteit van de school in alle facetten van het onderwijs te laten terugkomen. Dat betekent uiteraard voor scholen dat ze daar werk van moeten maken. Op die manier wordt de onderwijsvrijheid geen lege huls, maar wordt het een levende, waardevolle realiteit op de scholen.

De volgende keer D.V. nemen we een aantal verkiezingsprogramma’s ter hand en zoomen we in op de wens van verschillende politieke partijen om religieus onderwijs af te schaffen of te begrenzen.

Met dank aan Pieter van Eijk (VGS).

A.R. (Arno) Bronkhorst MME

Bestuurder

Stel een vraag