Highlights symposium Bijbels onderwijzen

Op 11 januari 2023 vond het symposium Bijbels onderwijzen plaats in Hardinxveld-Giessendam. We mogen terugzien op een waardevolle bijeenkomst, met goede lezingen en tot slot de presentatie van het boek, model en de uitgangspunten. We delen graag de highlights!

Hieronder hebben we geprobeerd enkele punten kort en bondig weer te geven; bekijk de opnames voor de volledige bijdrages.

Referaat Ds. A. Verschuure

Thema: Bijbels onderwijzen, meer dan ooit nodig. Met als kerntekst: “Leer den jongen de eerste beginselen naar de eis zijn wegs; als hij ook oud zal geworden zijn, zal hij daarvan niet afwijken.” (Spreuken 22:6)

• Onderwijzen is richten. Je wijst op het ene nodige. Dit is meer dan ooit nodig als Gods Woord onder druk staat. Het gaat niet alleen om het wijzen, maar het is nodig dat we de leerlingen meenemen, bij de hand nemen. Dit kan alleen door genade.
• Onderwijzen in de eerste beginselen van de christelijke leer. Dat is het fundament. Dat is onderwijzen in de goede schepping, de diepe val, de noodzaak en de mogelijkheid van wedergeboorte.
• Onderwijzen naar de eis zijns wegs. Dat is rekening houden met de ouderdom, het begrip (= cognitieve ontwikkeling) en de teerheid ( = sociaal-emotionele ontwikkeling).
• De rode draad voor het Bijbels onderwijs dient volgens de predikant te zijn: de diepte van onze val, de hoogte van Gods genade en hoe verlossing mogelijk is door Christus. God verheerlijkt Zijn welbehagen tot in het laatste nageslacht.

Referaat Dr. C.P. Boele

Thema: Christelijke onderwijzers, blijf bij je leest

1. Onze tijd lijkt op die van de eerste eeuwen. Als het gaat om de geloofsbeleving (steeds minder kerkgangers), het veelgodendom, de aandacht voor de intellectuele kant en de minderheidspositie. Dat verklaart ook de intolerantie richting onze scholen. In de eerste eeuwen waren er geen aparte scholen. Het kan een kwestie van tijd zijn dat onze scholen er niet meer zijn.
2. Een christelijk school moet vrij zijn. School betekent in de basis vrije tijd. Het gaat bij het christelijk onderwijs om vrijheid in de diepste zin van het woord. We moeten ons niet laten leiden door de bepalingen van de wereld. Dat is een slavenjuk. We moeten vrij zijn van het wereldse mensbeeld (maximaal ontplooien), de onderwijsmodes en de managementmodellen.
3. De leraar is de kernactiviteit van de school. Hij of zij geeft de doorslag. Leerlingen onthouden meer wie je bent dan wat je doet. Als leerlingen niet enthousiast zijn, ligt dat meestal aan de leraar. Er zijn liefdevolle leerkrachten nodig (1 Korinthe 13). De leraar heeft (volgens Erasmus) vier rollen: formatore (formeren), fictor (disciplineren), praceptor (instrueren) en artifex (kunstenaar zijn).
4. Belangrijk is dat (jonge) onderwijzers ruimte krijgen. Kader hen niet in door procedures en methodes. Leerlingen vertellen thuis de dingen die leraren vertellen, maar die de leidinggevenden niet kunnen tellen. De mooiste dingen kosten niets, maar zijn onbetaalbaar.

Referaat Dr. H. Wassink

Thema: Christelijke scholen, uniek in Nederland

• We zijn een uniek land: het onderwijs wordt niet bestuurd door de overheid. De wet geeft kaders om het onderwijs vrij en deugdelijk invulling te geven; deze invulling heeft invloed op het mensbeeld en de maatschappij.
• Het christelijk onderwijs heeft een sterke positie verworven. Daarin spelen ouders een belangrijke rol. Zij zijn ook sterk verbonden met de visie op onderwijs. De school verzorgt onderwijs in plaats van de ouders (in locos parentis).
• De overheid wil het onderwijs meer beheersen. De maatschappij is veel dynamischer geworden: waarden zijn vloeibaar. Er is veel ongemak en systemen staan onder druk. De diversiteit groeit. Daarom stuurt de overheid sterker op onderwijskwaliteit.
• Juist nu van belang dat scholen hun eigen identiteit versterken en dat de overheid de ruimte van onderwijs niet verkleint.  De overheid kan zelf geen antwoorden geven op de diversiteit, de school moet hierin de eigenwaarde herpakken (door professionele dialoog). Dan breng je het onderwijs terug waar het hoort: in het hart van de lokale gemeenschap.

Reflectie Dr. L.D. van Klinken

Thema: Een preview op de uitgave Bijbels onderwijzen

• Opvoeden en onderwijzen zijn onderscheiden, maar niet te scheiden.
• Bijbels onderwijzen staat op op de schouders van pedagogen uit het verleden en biedt onderwijzers van vandaag een handreiking om op hun eigen onderwijs te reflecteren en met het team te bezinnen.
• De uitgangspunten zijn tijdloos, maar de uitwerking is wel tijdgebonden; we zijn allemaal mensen van onze tijd.

Aan de slag met Bijbels onderwijzen?

• Bekijk de uitgangspunten & het model op bijbelsonderwijzen.nu
• Kom naar de regiomiddagen (voor de vertaling naar de praktijk)
• Bestel het boek (incl. praktisch werkboek)

Vragen of meedenken? Neem contact op met de onderwijsadviseurs van KOC Diensten of kijk op vbso.nu/allesoverbijbelsonderwijzen.

L.G. (Leon) Bolier lgbolier@koc.nu
H.J. (Henk – Jan) Dekker hjdekker@koc.nu
H. (Heidi) den Ouden hjdenouden@koc.nu

Lees ook het interview in het Reformatorisch Dagblad.

Foto’s: © Judith Leroy Fotografie

A.R. (Arno) Bronkhorst MME

Bestuurder

Stel een vraag